Je snor drukken

Vaste lezers van dit blog is ongetwijfeld opgevallen, ik hoop stiekem met enige teleurstelling, dat ik de afgelopen 38 weken geen artikel online heb gezet. Aan de lezers die hierdoor onverhoopt in een onverdiende staat van wanhoop en teleurstelling terecht zijn gekomen bied ik hierbij mijn welgemeende excuses aan. Verder wil ik graag iedereen die door de radiostilte op het blog in onzekerheid over mijn taalkundige welzijn is komen te verkeren, met dit artikel tonen dat mijn passie voor etymologische rariteiten en verwonderlijkheden nog altijd onverminderd is. Vanaf deze week zal ik dus weer elke maandag een nieuw artikel online zetten!

Als onderwerp voor het artikel van vandaag heb ik een toepasselijk spreekwoord gekozen, één waarvan men mijzelf het leeuwendeel van het afgelopen jaar zou hebben kunnen betichten; het drukken van de snor. Iemand die zijn (of, hoewel minder gebruikelijk, haar) snor drukt tracht zichzelf – in de breedste zin – aan het zicht te onttrekken. Dit kan betekenen dat de persoon in kwestie wegvlucht om niet gezien te worden, simpelweg niet komt opdragen teneinde datzelfde doel te bereiken, of zich op welke manier dan ook minder zichtbaar maakt, bijvoorbeeld door zich onopvallend te gedragen of zich te verschuilen. 

Het spreekwoord komt uit een tijd dat het nog – zacht uitgedrukt – ongebruikelijk was voor een man om gladgeschoren door het leven te gaan, een tijd dat échte mannen herkend konden worden aan volle snorren en/of baarden. De gezichtsbeharing werd zelfs beschouwd als het meest opvallende onderdeel van de mannelijke gelaatstrekken. Het verbergen, of ‘wegdrukken’ , hiervan was dan ook een manier om minder op te vallen.

Hoogstwaarschijnlijk is het spreekwoord dus ontstaan als beschrijving van de fysieke gedraging van mannen die hun hand voor de snor hielden in de hoop minder op te vallen. Vervolgens is het in steeds breder gebruik geraakt en is het ook gaan duiden op een breder palet aan mogelijkheden die men kan ondernemen om de aandacht te ontlopen of te ontwijken. 

De vraag die na het onderzoeken van dit spreekwoord bij mij opkomt is of het in het geheel niet hebben van gezichtsbeharing mogelijk zorgt voor een permanent ‘snor-druk-effect’. Ofwel, zijn mannen zonder gezichtsbeharing – over het algemeen genomen – minder opvallend dan hun wildbegroeide seksegenoten? Misschien een leuk scriptieonderwerp voor een psychologie- of antropologiestudent :)